Provinciale aanpak COVID-19 crisis
door Bert Komdeur
Samen, zichtbaar en actief de COVID-19 crisis beteugelen
Gisteren kwam Provinciale Staten bij elkaar om de provinciale aanpak tegen het coronavirus te bespreken. Een crisis, die mensen direct raakt in hun gezondheid, hun levenswijze en hun banen. Wat is het dan goed om te zien welke een bereidheid er in de samenleving is om via allerlei initiatieven elkaar hulp te bieden. Het CDA heeft diep respect voor al degenen – in welke sector dan ook – die op dit moment hulpverlenen.
Hulp bieden is nu prioriteit nummer 1. Als provincie moeten we er staan en in goed contact zijn met het Rijk en met de gemeenten. Hulp bieden; dat doen we als Rijk, provincie en gemeenten samen. En wat het CDA betreft ook sámen in de Provinciale Staten. Een samenwerking die coalitie- en niet coalitiebelangen overstijgt. Kortom, samen aan de bak.
In crisistijd, is het belangrijk dat we als provincie goed zichtbaar zijn. De hulp die wij bieden en kunnen bieden moet kenbaar zijn voor heel Gelderland. Daarbij komt het aan op communicatie. De provincie heeft een hele inzichtelijke corona-monitor ontwikkeld. Daarin kunt u onder andere zien wat Rijk en gemeenten tot nu toe hebben gedaan. Maar de provincie vergeet daarbij te zeggen wat ze zelf doet en wat het aan het voorbereiden is voor Gelderland! De CDA-fractie heeft aan Gedeputeerde Staten gevraagd om dan ook het provinciale beleid meer zichtbaar en breed te communiceren richting de Gelderse inwoners. Doe dat tot in de haarvaten van Gelderland, gebruik hiervoor de lokale en regionale nieuwsmedia.
Bieden van noodhulp en het voorbereiden van een stimuleringspakket gericht op herstel
Tijdens de Provinciale Statenvergadering hebben we de Statenbrief besproken met daarin de eerste contouren van een ‘3-sporen aanpak’. Namelijk: het geven van noodhulp, het inventariseren, en het opzetten van over stimuleringsmaatregelen gericht op herstel. Deze provinciale aanpak geeft het CDA vertrouwen. We zien dat de provincie haar verantwoordelijkheid neemt.
Op dit moment zitten we volop in de fase van het geven van noodhulp. Voor veel sectoren in Gelderland is het erop of er onder: Of we het nu hebben over de regionale economie, horeca en toerisme, of over cultuur en musea, sport en dorpshuizen, maar ook de land- en tuinbouw. Ze worden hard geraakt. We zien dat er – ondanks de snel opgetuigde hulppakketten – nog steeds getroffen groepen zijn die tussen wal en schip vallen. Kernvraag is: hoe kan de provincie vanuit haar aanvullende rol nu een effectieve bijdrage leveren in de noodhulp?
Wat het CDA betreft kan dit door bijvoorbeeld in het ene geval via cofinanciering aan te sluiten bij noodpakketten vanuit het Rijk, maar kan het ook heel goed door het geven van financiële middelen aan gemeenten, die het vervolgens verder verdelen. Dit noodgeld moet dan natuurlijk wel op de juiste plek belanden, bij de getroffen sectoren. De gemeenten kunnen dat bij uitstek zelf het beste bepalen. Het CDA heeft daarom dan ook het vervolgvoorstel van GS gesteund om dit zo te gaan doen en daarvoor geen 5 maar 10 miljoen beschikbaar te laten stellen.
Het CDA is blij met de provinciaal gevormde taskforces: voor cultuur, voor toerisme tot landbouw. Ook voor de landbouw zijn de gevolgen groot, veel export is weggevallen. Stimuleer de korte keten, het afzetten agrarische producten lokaal.
Zorg ook juist nu dat we onze regels versoepelen. Bijvoorbeeld om de woningbouw op gang te houden of om ervoor te zorgen dat agrariërs niet tegen onmogelijke regels aanlopen nu de stallen overvol zitten. Hier had niemand rekening mee kunnen houden.
Wij hebben tevens aan Gedeputeerde Staten gevraagd om in deze tijden ook de gemeenten te steunen. We krijgen vanuit onze achterban hierover alarmerende signalen. Er zijn echt gemeenten die nu al in het rood schieten. Ook daar is nu ronduit steun nodig. Nu geen ombuigingen richting gemeenten, maar juist het tegenovergestelde: namelijk extra geld naar gemeenten.
Een grote maar noodzakelijke opgave
Als het gaat om stimuleren gericht op herstel, laten we dan proberen om daarbij realistisch te zijn over wat we wel en wat we niet gaan doen. Dat te doen vanuit onze eigen kerntaken van de provincie en na te gaan wat blijvend belangrijk is.
Er zullen zeker ook nieuwe keuzes moeten worden gemaakt. Wat het CDA betreft versnellen wij nu de eerder afgesproken Midterm review. Laten we als Provinciale Staten samen met Gedeputeerde Staten op korte termijn hieraan werken en komen tot breed en breed gedragen provinciaalpakket aan crisis- en herstelmaatregelen voor Gelderland. Tegelijkertijd zullen we moeten blijven werken aan onze opgaven met betrekking tot o.a. wonen, Klimaat, Stikstof, mobiliteit, leefbaarheid etc. Al met al een grote dus voor de komende maanden.
Hoe gaan we dit allemaal betalen?
Hoe gaan we dit allemaal betalen? Dat is op dit moment van de crisis nog niet goed te zeggen. Het college schrijft in de Statenbrief dat het “de provinciale inzet maximaal wil laten meebewegen en intensiveren waar nodig. Dit kan door de middelen van het coalitieakkoord te prioriteren en door additionele inzet van het stamkapitaal” En zo is het ook!
Het zijn ingewikkelde en ingrijpende tijden, die vragen om niet alledaagse oplossingen. De nood is groot en het proces van herstel zal heel lang duren. Ook nu geldt het adagium: Samen voor Gelderland! Het CDA begrijpt en steunt dan ook de lijn van het college van prioriteren en additionele inzet vanuit het stamkapitaal. Verder kunnen wij hier op dit moment niet vooruitlopen, omdat eerst meer beeld nodig is en een nader herstelplan.
23 april 2020