Bertine van Hooff stelde op 5 juni tijdens de vergadering van Provinciale Statn mondelinge vragen over de uitspraak van de Raad van State over de Programmatisch Aanpak Stikstof (PAS). Een onderwerp wat niet direct bij iedereen bellen doet rinkelen, maar wel van groot belang is voor velen. Het gaat om gevolgen voor biologische landbouw, natuur, aanleg van woonwijken enzovoort. Gedeputeerde Peter Drenth antwoordde op de vragen van het CDA:
Peter Drenth: “Op veel vragen kan ik nog geen antwoord geven en ik zal toelichten waarom. De uitspraak van de Raad van State heeft eigenlijk iedereen verrast. Want ze zijn in hun uitspraken veel verder gegaan dan degenen die beroep hadden aangetekend gevraagd hadden. En een voorbeeld daarvan is het het verbod op beweiden en bemesten. De consequentie daarvan is dermate groot dat we met elkaar nog niet kunnen zien wat daar aan moet gebeuren maar ook hoe dat zal moeten. En dat lijkt gunstig voor de natuur, maar dat betekent bijvoorbeeld dat alles wat in gang is gezet rond biologische melk, biologisch vlees, en ook de kringlooplandbouw waar we vandaag ook nog wel over zullen spreken, die in het coalitieakkoord staat en in de landbouwvisie van de minister staan, dat dat soort dingen dus ook niet kunnen want daar hoort beweiding bij. Dus dat deze uitspraak enkel goed is voor de natuur waag ik zeer te betwijfelen.
Dat deze uitspraak consequenties heeft voor heel veel meer dan alleen maar de intensieve veehouderij, wat de krant doet vermoeden, wil ik ook wel onder uw aandacht brengen. In Gelderland lopen op dit moment ongeveer 300 vergunningsaanvragen. Daarvan zijn er 240 gerelateerd aan de landbouw. Veelal voor bijvoorbeeld stallen om emissies terug te brengen, het vergroten van stallen ter vergroting van dierenwelzijn. Maar die overige 60 hebben te maken met zaken als een aanloophaven bij Lobith, woonwijken zoals in Putten, dijkversterkingsprojecten. Daarmee komt ook de importantie van deze uitspraak Nederlandbreed goed over tafel.
Wat is er nu gebeurd de afgelopen dagen? Er is veelvuldig gekeken door juristen van wat staat hier nu precies en wat is nu de oplossingsrichting? Duidelijk is dat de PAS zoals we dat in Nederland met elkaar bedacht hadden om zowel de doelen voor natuur als economische ontwikkeling te houden, dat die zo niet kan. Het PAS is daarmee gewoon eigenlijk exit. Maar wat dan wel? Want Nederland staat nu wel stil. Want elke vorm die stikstof uitstoot kan dus niet. Platweg gezegd: voor alles waar u een machientje voor gebruikt, produceert stikstof en zou op dit moment niet mogen. Dat kan natuurlijk niet. Dat is ook niet wat we beogen. En dat is ook wat niemand volgens mij wil. Een windmolen bouwen kan niet, want daar gebruik ik een kraan voor.
Wat is er nu gebeurd? Gisteren is er overleg geweest tussen het IPO en de ministers Schouten en Van Nieuwenhuizen van hoe moeten we hier mee omgaan? Daarvoor is ook een route uitgezet om de komende twee, drie weken te kijken van wat er op korte termijn in Nederland gebeuren om niet alles vast en dicht te laten lopen. Want hoe ga ik om met beweiding? Wat doe ik dan met al die meldingen, 3300 in Nederland, die dus niet meer van kracht zijn. We hebben niet eens de mensen om dit op korte termijn te kunnen oppakken. Alle beesten uit de wei? De schaapskuddes van de Veluwe af? Dat zijn vragen waarvan je wel even goed moet bedenken: moet je dat willen? Hoe doe je dat dan? En we hebben niet de stallen waar ze in kunnen staan. En rucksichtlos beesten afmaken is ook niet aan de orde, los van de economische en emotionele gevolgen. Hiermee probeer ik te schetsen wat een enorm vraagstuk hier voor ligt. Ook de aanleg van natuurgebieden bijvoorbeeld, daar gebruik ik ook machines voor. Kan ik op dit moment ook niet doorzetten want het produceert stikstof. Bijna alles wat we doen produceert stikstof.
Waarom zeg ik dit nu en kan ik dus geen antwoord geven? We zijn in nauw overleg met verschillende ministeries. Het is ook een zaak waar het kabinet zich aanstaande vrijdag nog over gaat buigen van welke route moeten we gaan lopen. En ik denk dat we even de rust moeten bewaren om er goed over na te denken hoe we omgaan met onze waardevolle natuur, hoe we ook zorgen dat onze natuur goed blijft en dat we die stikstofdepositie ook naar beneden brengen zoals we hebben afgesproken en aan de andere kant ook kunnen leven, werken en wonen. Die route gaan we nu lopen. Ik kan u toezeggen dat wij u zo goed mogelijk op de hoogte houden. Als ook de kamerbrief uit gaat zal ik zorgen dat u die krijgt. Als dingen in het zomerreces gebeuren zal ik u doen toekomen. Maar dit is een verhaal wat volgens mij nog wel veelvuldig in deze zaal terug zal komen en hoe we dit op kunnen lossen.”