De begroting 2022 stond vandaag op de begroting. Fractievoorzitter Gerhard Bos voerde het woord. In het kort zijn inbreng:
- neem de doorlooptijden van subsidieaanvragen, vergunningen en schriftelijke vragen van inwoners, ondernemers en statenleden onder de loep en kom met een plan deze te verkorten. Dit werd toegezegd door GS.
- als het gaat om het oprichten van een provinciaal warmtebedrijf wil het CDA dat PS hier bij betrokken wordt. Ook hierop kregen wij een toezegging dat GS dit zal doen.
- wat betreft het verkabelen van hoogspanningslijnen willen we dat er nu snel tot actie over gegaan wordt en er daadwerkelijk verkabeld gaat worden. Hierop kregen we een toezegging van GS.
- de verkeersveiligheid is een van onze speerpunten. De Gelderse infrastructuur wordt getoetst op de criteria ‘sober’ en ‘doelmatig’. Wij willen dat daar een derde criterium aan toegevoegd wordt, te weten ‘veilig’. En dienden daarom een motie in. Deze werd aangenomen.
Hieronder treft u de spreektekst van Gerhard aan. Deze is niet letterlijk zo uitgesproken, maar is wel een goede weergave van de inbreng van het CDA.
———–
Begroting 2022
Inbreng Gerhard Bos (fractievoorzitter CDA)
Het CDA wil verbinden en verschillen overbruggen. Samen zullen we de antwoorden moeten vinden op de vraagstukken waarvoor we aan de lat staan.
– Hoe zorgen we ervoor dat elke Gelderlander een passende woning heeft?
– Hoe zorgen we ervoor dat iedereen in Gelderland kan meedoen?
– Hoe zorgen we ervoor dat iedere Gelderlander zich veilig voelt, in huis of in het verkeer?
– Hoe zorgen we voor een haalbare, betaalbare en gedragen energietransitie?
Voorzitter, Samen voor een beter Gelderland! Dat was en is de insteek van het CDA.
Het CDA is een partij die samen met anderen wil werken aan een veilig, leefbaar en duurzaam Gelderland.
Wij vertrouwen in de kracht van de samenleving. We vinden ook dat we meer vertrouwen mogen hebben in die samenleving. En dat we die kracht nog meer kunnen benutten.
En als je de kracht van de samenleving wil benutten dan is daar ruimte voor nodig zodat iedereen kan doen wat nodig is. Dan past het ook de provincie om bij de balans tussen vertrouwen en controle meer te kiezen voor vertrouwen en ook bij de verantwoording en aanvragen van subsidies de controledrang te beteugelen. Simpeler formulieren, minder administratief gedoe. En vooral sneller antwoorden geven op vragen van inwoners. En niet alleen op die maar ook op statenvragen.
De reactie van de provincie op formele vragen rond de flora en fauna moeten sneller worden afgehandeld. We horen tijdens werkbezoeken te vaak dat het lang duurt. Werkprocessen, ambtelijke capaciteit daar gaat GS over, zeker. Dat neemt niet weg dat we GS willen aansporen om de turbostand te zoeken en om te zorgen dat wij als provincie sneller reageren op de vraag, aanvraag, die inwoners, bedrijven, statenleden stellen. Afhandelen binnen de geldende termijn moet de norm zijn, daarover kan toch geen misverstand zijn
Voorzitter we zouden aan het college willen vragen om de Staten te informeren over de mogelijkheden om de doorlooptijden (subsidies, flora en fauna, statenvragen) aanmerkelijk te verkorten.
Voorzitter, de begroting voor het jaar 2022 is omvangrijk: het gaat om heel veel geld. Mooi dat we als PS vandaag een besluit over de begroting nemen en daarmee middelen vrijgeven om de goede dingen voor Gelderland te doen.
De Staten stellen kaders en controleren, GS bereiden voor en voeren uit. Om als staten antwoorden te kunnen geven moeten we scherp zijn en blijven als het gaat om onze rollen. We moeten afleiding voorkomen. Om te kunnen blijven focussen op de opgaven moeten we onze eigen setting op orde hebben en helder hebben en houden wie waar over gaat. Ik kom hier zo nog even op terug (warmtebedrijf).
Voorzitter al eerder hebben we als CDA aandacht gevraagd over de informatiepositie van de staten. De bijpraatdingetjes in de marge van de begroting vertroebelen het budgetrecht. Daarmee wordt aan de informatiepositie van de staten afbreuk gedaan. Informatie moet geen zoekplaatje worden.
Een paar weken terug spraken we in het kader van een trialoog over de kwaliteit van statenvoorstellen. De statenvoorstellen, kunnen beknopter zonder dat de informatiewaarde geweld aan wordt gedaan. De trialoog die in dit kader plaats heeft gevonden vraagt, nee schreeuwt om een vervolg.
Helderdere statenvoorstellen, geen impliciete besluiten, zijn essentieel om in deze arena met elkaar tot goede besluiten te kunnen komen.
Waarbij ieders rol, van PS en GS goed worden benoemd en niet worden overgeslagen. Omdat te illustreren kom ik voorzitter bij een onderdeel uit de begroting dat bij onze fractie verbazing, nou zeg maar gewoon irritatie wat dit betreft oproept. Ik heb het dan over de uitspraken over een warmtebedrijf.
Onder het kopje “Samenvattend Beeld” (blz 9 pdf):
“We zetten stappen voor de warmtetransitie met de ontwikkeling van een Gelders Warmte Infra bedrijf en ondersteunen gemeenten via het expertteam warmte. “
Onder het kopje “Verduurzamen van gebouwde omgeving” (blz 38 pdf):
“We werken samen met Alliander en het Innovatie en Energiefonds Gelderland verder aan de ontwikkeling van een Gelders Warmte Infra bedrijf”
Voorzitter, we hebben de resultaten van het haalbaarheidsonderzoek dat in november 2020 is aangekondigd nog niet ontvangen, laat staan een besluit genomen als staten over de wenselijkheid van een warmtebedrijf. Er kan een gevoel ontstaan dat het college buiten de staten om een warmtebedrijf wil laten ontstaan. We hopen dat het college dat gevoel weg kan nemen.
Want voorzitter, wat de CDA fractie betreft is de vraag ‘gaan we wel of niet een warmtebedrijf oprichten en wat is de precies de rol van PS daarbij? (oprichten rechtspersoon, financiële gevolgen, risico ‘s) altijd een politieke vraag die in PS moet worden voorzien van een antwoord.
Ook al ligt de lead in het proces bij GS, dit neemt niet weg dat op essentiële punten, zoals risicoaanvaarding en financiële risico’s ook PS in beeld is. Aan het einde van de rit , in goede maar juist ook in slechte tijden, kom je uiteindelijk altijd weer bij PS, het hoogste bestuursorgaan van de provincie uit. Dan past het om een proces over het al dan niet oprichten van een provinciaal warmtebedrijf te allen tijde een co-productie te laten zijn van GS en PS met inachtneming van ieders rol ondersteund door de ambtelijke organisatie. Een trialoog dus.
Wij ervaren het proces tot nu toe meer als een monoloog. We zien dat er allerlei plannen worden ontwikkeld. En dat PS – zolang die plannen niet definitief zijn – eigenlijk buitenspel staat. En dat kan in de bestuurscultuur die wij nastreven, toch niet de bedoeling zijn , Meneer de Voorzitter. Voorzitter, de CDA fractie overweegt op dit punt een amendement. Maar wellicht is dat niet nodig als GS een nadere duiding geeft van de genoemde passages. Laat ik het zo zeggen, moeten de teksten worden gelezen als:
Het college zal zo spoedig mogelijk de opdracht en de resultaten van het haalbaarheidsonderzoek met betrekking tot het al dan niet oprichten van een Gelders Warmte infra Bedrijf (GWIB) aan de staten voorleggen. Daarbij zullen de staten ook worden geïnformeerd over de resultaten van het tot dan toe gevoerde overleg met de betrokken gemeenten. Mogen we er dan ook op rekenen dat totdat PS een besluit heeft genomen over het al dan niet oprichten van het GWIB GS geen onomkeerbare handelingen verricht die een vrije beoordeling van het haalbaarheidsonderzoek in de weg zou kunnen staan.
Kan GS bevestigen dat deze uitleg juist is?
Voorzitter, nog 2 dingen.
Een half jaar geleden, bij de MidTerm Review dienden we de motie ‘Verkabelen hoogspanningslijnen: kwestie van doen’ in. Met als doel ook daadwerkelijk snel de schop in de grond te kunnen steken en op enkele locaties over te gaan tot verkabelen. Actie dus. Wij willen dat geld niet tot in lengte van dagen reserveren, wij willen dat er snel verkabeld gaat worden! En daarom dienen wij de motie ‘Hoogspanningslijnen: voortvarende actie gemeenten wenselijk!’ in. Met het volgende dictum:
Verzoeken GS om:
- Bij het maken van afspraken met de betrokken gemeenten over de besteding van de -eenmalig- in de begroting 2022 opgenomen middelen met betrekking tot de verkabeling een tijdslot op te nemen.
- PS nader te informereren over de wijze waarop GS “concernbreed” wil omgaan met al dan niet hanteren van een tijdslot dwz dat bij de bestemming van middelen door PS ook wordt bepaald wanneer tot besteding moet zijn overgegaan.
Veilig, leefbaar en duurzaam. Dat is deze hele periode onze inzet als CDA. Veiligheid in het verkeer: we willen naar nul, maar de cijfers lopen stabiliseren en lopen zelfs weer op. Vooral het aantal fietsslachtoffers schiet omhoog. Onze wegen worden op dit moment getoetst op twee criteria: sober en doelmatig. Prima uitgangspunten, maar wij missen een derde criterium: veilig. Wij dienen daarom, met andere partijen de motie ‘Verkeersveiligheid breed aanpakken’ in.
Met het dictum:
Verzoekt het college van GS:
- Als derde bouwsteen –naast de bestaande bouwstenen SOBER en DOELMATIG- voor de toetsing van de wijze waarop het onderhoud en de realisatie van alle verkeerswerken in Gelderland met het oog op de verkeersveiligheid wordt toegevoegd: VEILIG
Daarmee ben ik aan het einde van onze eerste termijn gekomen.