Nieuws

Op 13 november 2024 heeft CDA Gelderland tijdens de behandeling van de begroting een motie ingediend, waarin aangedrongen wordt op verbeteringen van de verkeersveiligheid op het kruispunt van de N798 Hoofdweg in Putten. Dit kruispunt is al meerdere keren het toneel geweest van ernstige ongevallen, wat de urgentie van de situatie benadrukt. Ondanks eerdere toezeggingen dat de veiligheid op korte termijn zou worden aangepakt, zijn er tot nu toe geen maatregelen getroffen. De snelheid van het verkeer blijft onverminderd hoog, wat bijdraagt aan de onveilige situatie.

CDA Gelderland vindt dat dat verkeersveiligheid van groot belang is voor Gelderland, vooral op locaties waar de risico’s voor mensen groot zijn. De motie roept Gedeputeerde Staten op om voor het einde van 2024 daadwerkelijk maatregelen te nemen om de veiligheid op het kruispunt te verbeteren, zowel met kortetermijnoplossingen als met een langetermijnplan. Bovendien wordt gevraagd om duidelijkheid over de structurele maatregelen die op langere termijn getroffen gaan worden, inclusief de planning en financiering hiervan. De Provinciale Staten dienen hierover via een Statenbrief geïnformeerd te worden.

Het CDA Gelderland maakt zich sterk voor een krachtige en eenduidige standpuntbepaling vanuit de provincie over Lelystad Airport. De recente uitspraken van Minister Matlener hebben geleid tot aanzienlijke onrust in onze provincie en de omliggende gebieden. Nu er een nieuw kabinet is gevormd, is het van groot belang dat onze zorgen opnieuw aan het kabinet worden overgebracht.

In een brief van oktober 2021, ondertekend door het Bestuurlijk Gelders Kernteam Luchtvaart, heeft Gelderland duidelijk gemaakt dat laagvliegroutes van Lelystad Airport onacceptabel zijn zonder een oplossing voor de negatieve effecten op de leefomgeving en natuur. Deze boodschap werd in april 2023 opnieuw bevestigd aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat.

Daisy Vliegenthart van de CDA-fractie zegt hierover: “Ik maak me zorgen over de uitspraken van Minister Matlener. Het lijkt er op dat het kabinet wellicht toch Lelystad Airport wil openen voor commerciële luchtvaart. Wij moeten de zorgen van de inwoners van Gelderland krachtig overbrengen. Het beschermen van onze leefomgeving is essentieel, en daar kunnen geen compromissen over worden gesloten. De laagvliegroutes brengen veel overlast met zich mee voor inwoners en ondernemers. Ook moet voor de opening stikstofruimte worden opgekocht. Ook dat gebeurt veelal op de Veluwe. Deze stikstofruimte kunnen we dan niet meer gebruiken voor ontwikkelingen die hier nodig zijn. Bijvoorbeeld voor woningbouw of voor ondernemers om te blijven ondernemen.”

De CDA-fractie vraagt zich af of het College van Gedeputeerde Staten bereid is om deze overwegingen aan het nieuwe kabinet mee te geven. Om duidelijk te maken dat Gelderland zich blijft verzetten tegen de laagvliegroutes en dat er eerst oplossingen moeten komen voor de bestaande bezwaren, voordat er verdere stappen worden overwogen.

Daarnaast is het belangrijk dat deze boodschap gezamenlijk met de partners in het Bestuurlijk Gelders Kernteam Luchtvaart wordt overgebracht. Een verenigde aanpak kan een krachtiger signaal naar het Rijk afgeven. Ook pleit de fractie voor een persoonlijk gesprek met de nieuwe minister van Infrastructuur en Waterstaat, de heer Matlener, om de zorgen van Gelderland rechtstreeks toe te lichten.

Het CDA Gelderland heeft een duidelijke visie op de toekomst van de veerponten in de provincie en benadrukt het cruciale belang van deze verbindingen voor gemeenschappen die gescheiden zijn door water. Veerponten spelen niet alleen een essentiële rol in de mobiliteit, maar dragen ook bij aan duurzaamheid en het verminderen van verkeersdrukte.

Ondersteuning van Veerponten

Het CDA heeft de veerponten altijd gesteund en ziet hun waarde in de context van maatschappelijke verbindingen. De partij wijst erop dat zonder veerponten mensen aanzienlijk verder moeten omrijden, wat het gebruik van de fiets als vervoermiddel bemoeilijkt. Dit aspect van bereikbaarheid en duurzaamheid is voor het CDA van groot belang.

Kritiek op het Nieuwe Financieringssysteem

Tijdens recente discussies over de financiering van veerponten is het CDA van mening dat het nieuwe systeem, waarbij de provincie structureel slechts een half miljoen euro bijdraagt, onterecht bekritiseerd wordt. Gelderland is namelijk de enige provincie die een dergelijke hoge bijdrage levert. De nieuwe constructie legt meer verantwoordelijkheid bij de oevergemeenten, wat volgens het CDA niet betekent dat veerponten in gevaar komen. Ze pleiten voor een zorgvuldige evaluatie van deze regeling om eventuele problemen tijdig te signaleren.

Verkenning van een Revolverend Fonds

Een ander belangrijk punt dat het CDA aanhaalt, is de mogelijkheid van een revolverend fonds. Dit zou ponthouders in staat stellen om krediet aan te vragen voor de aankoop, renovatie of verduurzaming van veerponten. Dit type ondersteuning zou hen kunnen helpen om hun kosten te verlagen en hun operaties duurzamer te maken. De ervaringen in Zuid-Holland, waar zo’n fonds succesvol is, dienen als inspiratie.

Actieve Promotie van Veerponten

Het CDA pleit verder voor een actieve promotie van veerponten door de provincie. Het is essentieel om de verbindingen tussen fietsroutes en veerponten onder de aandacht te brengen, zodat meer mensen deze duurzame vervoersopties overwegen. Het CDA wil ervoor zorgen dat veerponten een prominente plek innemen in de mobiliteitsplannen van Gelderland.

In samenvatting stelt het CDA dat de toekomst van veerponten niet alleen gewaarborgd moet worden door financiële steun, maar ook door het bevorderen van hun gebruik en integratie in het bredere vervoersnetwerk. Het maatschappelijk belang van veerponten kan niet genoeg benadrukt worden, en het CDA zet zich in voor hun duurzame toekomst.

In een wereld waar economische groei vaak lijkt te concentreren in grote steden, blijft de vraag naar een eerlijke verdeling van kansen relevant. Het CDA pleit voor een regionale benadering van de economie, met een specifieke focus op Gelderland.

De Rol van de Overheid

De economische dynamiek draait om de keuzes van mensen en bedrijven bij het kopen en maken van producten. Maar de overheid speelt een cruciale rol in dit proces. Het CDA benadrukt het belang van het vinden van de juiste balans tussen marktwerking en overheidssteun. De vraag is: wanneer laat je de markt zijn werk doen, en wanneer is het noodzakelijk om in te grijpen?

Het CDA pleit ervoor dat de overheid een ondersteunende rol vervult, vooral in regio’s die achterblijven in economische groei. De partij stelt dat niet alleen de Randstad moet profiteren, maar ook Gelderland. Dit vraagt om gericht beleid dat rekening houdt met de specifieke behoeften van de regio.

Brede Welvaart

Voor het CDA gaat economische groei verder dan alleen cijfers en productie. Het draait om het welzijn van mensen en de kwaliteit van leven. Daarom is het streven naar brede welvaart een centrale pijler in hun beleid. Dit betekent dat economische activiteiten moeten bijdragen aan gezondheid, milieu, sociale samenhang en persoonlijke ontwikkeling.

Het CDA ondersteunt het economische beleidskader dat gericht kijkt naar waar de provincie echt een verschil kan maken. Dit biedt helderheid en focus, en zorgt ervoor dat belangrijke projecten, zoals de Startversneller en de Groeiversneller, worden voortgezet. Deze initiatieven benadrukken de betrouwbaarheid van de overheid en de noodzaak van langetermijnvisie.

Impact van Beleidswijzigingen

Een recent bezoek aan Remeha illustreerde voor de CDA-fractie hoe de overheid invloed kan uitoefenen op de markt. De dalende vraag naar zonnepanelen en warmtepompen roept vragen op over de duurzaamheid van ons beleid en de doelen die we in Parijs hebben afgesproken. De partij pleit ervoor om middelen voor langere tijd beschikbaar te stellen en consistent te blijven in de koers. Dit is essentieel voor het creëren van stabiliteit en vertrouwen in de markt.

Aandacht voor Familiebedrijven

Het CDA erkent dat er altijd ruimte is voor verbetering. Een belangrijke aanbeveling is om Gelderse familiebedrijven meer aandacht te geven in het economisch beleid. Familiebedrijven zijn vaak diep geworteld in de lokale gemeenschap en hebben een lange-termijnfocus die bijdraagt aan brede welvaart. Het CDA is van plan om deze kwestie verder uit te diepen in toekomstige beleidsdiscussies.

Samenwerking voor Brede Welvaart

De samenwerking met andere partijen, zoals GroenLinks, is ook van belang. Het CDA steunt het voorstel om brede welvaart een duidelijke plek te geven in het economisch beleid. Deze samenwerking toont de bereidheid aan om samen te werken aan een welvarender en socialer Gelderland.

Het CDA zet zich in voor een regionale economie waarin kansen eerlijker verdeeld worden en de kwaliteit van leven centraal staat. Door de rol van de overheid te erkennen, te focussen op brede welvaart en specifieke aandacht te schenken aan familiebedrijven, draagt het CDA bij aan een duurzame en inclusieve economische ontwikkeling in Gelderland. De uitdaging blijft om deze ambities in concrete beleidsmaatregelen om te zetten, met het oog op de toekomst van de regio en haar inwoners.

In de Provinciale Staten van Gelderland is het Beleidskader Erfgoed en Cultuur recent besproken, en de CDA-fractie heeft hierin een belangrijke bijdrage geleverd. Erfgoed en cultuur zijn voor het CDA essentieel en vormen een onlosmakelijk onderdeel van de Gelderse identiteit en gemeenschap.

Verbinding en Identiteit

Het CDA benadrukt dat erfgoed en cultuur bijdragen aan de bloedsomloop van Gelderland. Ze zijn cruciaal voor het verbinden van inwoners, het bevorderen van gemeenschapszin en het versterken van de lokale identiteit. Een treffend voorbeeld hiervan is te zien in Ede, waar het militaire en industriële erfgoed, zoals de kazernes en de Enka-fabriek, met ondersteuning van de provincie een nieuwe bestemming heeft gekregen. Dit laat zien hoe erfgoed kan bijdragen aan de groei en bloei van een gemeente.

Keuzes Maken

Het beleidskader biedt een helder overzicht van de keuzes die gemaakt moeten worden. De CDA-fractie pleit ervoor om vanuit een duidelijke provinciale rol te redeneren. Deze rol houdt in dat de provincie fungeert als schakel tussen het Rijk en gemeenten, waarbij bovenregionale en regionale belangen worden gewaarborgd.

Een belangrijk aandachtspunt in het beleidskader is het zichtbaar en beleefbaar maken van de Gelderse identiteit, met bijzondere aandacht voor religieus en agrarisch erfgoed. De CDA-fractie steunt deze focus, vooral omdat dit erfgoed vaak in de vergetelheid raakt. In dit kader werd er een vraag gesteld aan het college over de formulering in het ontwerpbesluit, om te verduidelijken dat deze extra aandacht inderdaad wordt meegenomen.

Gelders Belang Centraal

Het CDA pleit ervoor om steeds vanuit het Gelders belang te redeneren. Dit houdt in dat er een breed erfgoed- en cultuuraanbod moet zijn, dat toegankelijk en verspreid is. Bovendien moet er een voortrekkersrol zijn, waarbij de provincie functioneert als een schakel tussen lokale, provinciale en nationale belangen.

Toekomstige Grensgevallen

De CDA-fractie heeft haar instemming uitgesproken met het nieuwe en aangescherpte Beleidskader Erfgoed en Cultuur. Ze benadrukken dat, hoewel er zich grensgevallen kunnen voordoen, het belangrijk is om niet alleen de letter van het beleidskader te volgen, maar ook de geest ervan. Hierbij roept het CDA op tot gezond verstand in de uitvoering.

Met deze bijdrage onderstreept het CDA de waarde van erfgoed en cultuur als fundamenten van de Gelderse samenleving. Door een duidelijke rol voor de provincie en aandacht voor de Gelderse identiteit, blijft het CDA zich inzetten voor een toekomst waarin cultuur en erfgoed een centrale plaats innemen.

In de recente statenvergadering over de najaarsnota heeft het CDA een duidelijke en constructieve rol gespeeld. De bijdrage onderstreept niet alleen de veranderlijkheid van de financiën van de provincie, maar ook de noodzaak om zich aan te passen aan nieuwe uitdagingen, vooral op het gebied van stikstof en natuurbescherming.

Veranderende Financiën

Het CDA begint met de vaststelling dat de najaarsnota een goed inzicht biedt in de dynamiek van de provinciale financiën. De partij erkent dat de economische omstandigheden kunnen fluctueren en dat de provincie zich hierop moet aanpassen. Dit inzicht is cruciaal, vooral nu er grote plannen liggen die gefinancierd moeten worden.

Stikstofuitdagingen

Een van de belangrijkste aandachtspunten is de stikstofproblematiek. Het CDA benadrukt de noodzaak om adequaat te reageren op deze uitdaging. Bij de beoordeling van de Natuurdoelanalyse (NDA) werd duidelijk dat er extra middelen nodig zijn om de natuurdoelen te behalen. Hier speelde de najaarsnota een belangrijke rol, omdat deze inzicht biedt in de beschikbare natuurgelden en de mogelijkheden voor monitoring.

Natuurgelden en Monitoring

De CDA-fractie heeft met nadruk gepleit voor het binnenhalen van zoveel mogelijk middelen voor natuurbehoud in Gelderland. De gedeputeerde heeft in een uitgebreid antwoord de beschikbare middelen toegelicht, waaronder de SPUK-gelden en transitiegelden. Deze financiering is van cruciaal belang voor het herstel en de bescherming van natuurgebieden in de provincie.

Van der Wal- en Schouten-gelden

Het CDA heeft de nadruk gelegd op de noodzaak om de nieuw geïntroduceerde Schouten-gelden te benutten, die voortkomen uit het recente natuurbeleid in Den Haag. De partij is optimistisch over de mogelijkheden die deze gelden bieden voor natuurherstel in Gelderland. De aankondiging van een tweede tranche, die honderden miljoenen kan opleveren, biedt een unieke kans voor de provincie.

Vragen aan Gedeputeerde Staten

Om de kansen van de Schouten-gelden optimaal te benutten, vraagt het CDA aan Gedeputeerde Staten (GS) om snel met concrete plannen te komen. De fractie wil weten wanneer de Provinciale Staten een brief kunnen verwachten waarin de plannen voor de Schouten-gelden worden toegelicht, inclusief de verwachte hoogte van de aanspraken. Dit verzoek getuigt van de proactieve houding van het CDA, dat duidelijk streeft naar transparantie en samenwerking.

Met de goedkeuring van de najaarsnota toont het CDA zich als een verantwoordelijke en vooruitziende partij. De focus op natuurbescherming en de ambitie om middelen te mobiliseren voor de natuur zijn een belangrijke stap in de richting van een duurzame toekomst voor Gelderland. Het CDA blijft zich inzetten voor een gezonde en vitale leefomgeving, waarin zowel de natuur als de inwoners van de provincie kunnen floreren.

Afgelopen weken hebben wij ons in de Provinciale Staten wederom bezig gehouden met de Natuurdoelanalyse. Eerst hebben wij Willinks Weuste bezocht en afgelopen week hebben wij gediscussieerd over de NDA, gemaakt door de provincie, van het N2000 gebied Willink Weuste.

Een NDA moet verplicht o.a. volgens de omgevingswet, worden opgesteld van elk N2000 gebied waar een stikstofgevoelig habitattype voorkomt. De NDA moet alle drukfactoren, zoals water en stikstof, in beeld brengen, de voorgestelde herstelmaatregelen en het belangrijkst de stand van zaken van het habitattype. Met als doel om te kijken naar de werkelijke staat van de natuur, in plaats van alleen naar stikstof.

Wees voorzichtig met wat je wenst

De wens van velen, zeker vanuit de agrarische lobby, was dat er niet eenzijdig naar alleen stikstof werd gekeken, maar naar de werkelijke staat van de instandhouding. Want er zijn meerdere drukfactoren. Water is bijvoorbeeld een grote drukfactor. De realiteit is nu echter dat voor elk N2000-gebied er wel een habitattype als oordeel mee krijgt: nee, tenzij. Dus de werkelijke staat van instandhouding is onvoldoende om nieuwe activiteiten te verlenen die een nadelig effect zouden kunnen hebben op het N2000-gebied. Het nadeel van de NDA is voor de ondernemer dat, waar je nog invloed hebt op stikstofuitstoot, je nauwelijks tot geen invloed hebt op de andere drukfactoren, laat staan het beheer in een gebied.

Onze inbreng

Voor bijna alle NDA’s geldt dat de uitgangssituatie onduidelijk is, net als de trend van het habitattype. Herstelt het zich? Voldoet het aan de gestelde kwaliteit en oppervlakte? En wat zijn de gemaakte kosten die gemaakt zijn en worden ten opzichte van de landelijke afspraken? Hier hebben wij aandacht voor gevraagd en een toezegging van gekregen van de gedeputeerde dat dit wordt aangepast in de NDA’s. Daarnaast komt de gedeputeerde nog terug op de cyclus van een NDA.

De maatregelen zoals vastgesteld in de natuurbeheerplannen om tot herstel van habitattypen te komen, moeten wat ons betreft zo snel mogelijk worden uitgevoerd.

De OV-concessies voor de regio’s Arnhem-Nijmegen en Foodvalley lopen in 2026 af, en de provincie Gelderland staat op het punt om een nieuwe concessie uit te schrijven. Deze stap vereist de opstelling van een nieuw plan van eisen (PVE) waaraan vervoerders zich moeten houden bij hun inschrijving. Het concept van dit plan is onlangs aan Provinciale Staten gepresenteerd, maar het CDA heeft stevige bezwaren tegen de voorgestelde voorwaarden.

Hoewel het aantal dienstregelingsuren in de nieuwe concessie gelijk blijft, geeft het conceptplan de toekomstige vervoerder aanzienlijk meer vrijheid in de inzet van deze uren. Het CDA maakt zich zorgen over de mogelijke gevolgen van deze flexibiliteit voor de plattelandslijnen, waaronder veel van de zogenaamde B-lijnen die door kleinere dorpen en landelijke gebieden rijden. De partij vreest dat deze lijnen in de avonden en weekenden mogelijk niet meer zullen worden bediend, wat de leefbaarheid in de plattelandsgebieden ernstig zou kunnen ondermijnen.

De zorgen van het CDA zijn ingegeven door de reeds bestaande druk op kleinere kernen. De afname van openbaar vervoer in deze regio’s kan leiden tot verdere vermindering van de aantrekkelijkheid van dorpen. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de leefbaarheid, maar kan ook invloed hebben op de vestigingskeuze van jonge gezinnen. Als dorpen minder goed bereikbaar zijn, kan dit impact hebben op lokale scholen en verenigingen, die vaak afhankelijk zijn van een stabiele stroom van inwoners en bezoekers.

Het CDA roept de provincie op om de minimale eisen in het plan van eisen te verhogen om te garanderen dat ook plattelandslijnen voldoende bediend blijven. De partij vindt dat het niet acceptabel is dat dorpen alleen tijdens de spitsuren nog bediend worden, zonder verbindingen in de avonduren en weekenden. Het behoud van een degelijk en toegankelijk openbaar vervoersnetwerk is volgens het CDA cruciaal voor het behoud en de aantrekkelijkheid van kleinere dorpen in Gelderland.

Afgelopen woensdag kwamen we te spreken over de bestuurskracht van gemeenten in Gelderland. En dan met name over de vraag of in het uiterste geval overgegaan zou kunnen worden tot ingrijpen in het lokale bestuur door de provincie met de herindeling als uiterste optie.

Hoe zit het ook al weer?

Kwaliteit van het lokale bestuur en met name het toezicht daarop is een wettelijke kerntaak van de provincie. Uiteraard zijn gemeenten in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor het goed uitvoeren van hun taken. Waar dat minder goed gaat, daar komt de provincie in beeld met een gereedschapskist aan mogelijkheden om gemeenten bij te staan. En laten we wel zijn, de opgaven waarvoor onze gemeenten staan,  zijn steeds ingewikkelder geworden. Ze grijpen vaak gelijktijdig op elkaar in. Bovendien hebben gemeenten ook nog eens te maken met minder Rijksinkomsten terwijl de taken alleen maar zijn toegenomen. Niet eenvoudig voor gemeenten, die alle zeilen bij moeten zetten.  Via het provinciale programma Sterk Bestuur houden we de situatie binnen de gemeenten aan de hand van criteria in de gaten, helpen we gemeenten. Dat gebeurt in goed overleg met de betreffende gemeenten. Zo is er een interventiekladder opgesteld van instrumenten waarmee wij  gemeenten stimuleren en faciliteren tot en met uiteindelijk ingrijpen op grond van de wettelijke mogelijkheden.

Sterk Bestuur

Als CDA dragen wij het programma Sterk Bestuur een warm hart toe. Daarmee helpen wij gemeenten met woord en daad om de uitdagingen beter aan te kunnen. Wij zien ook dat de instrumenten oplopen in zwaarte en dat het uiteindelijk wettelijk mogelijk is om – als alles is geprobeerd  –  over te gaan tot herindeling. Maar dat wil nog niet zeggen dat je het moet doen. Wij denken dat het met de veelheid aan instrumenten, waaronder ook financieel toezicht vanuit de provincie en de zogenaamde “in de plaats stelling” al veel kan worden gedaan. Dit zijn allen tijdelijke situaties. Bij herindeling gaat dit niet op. Dat is permanent en zo ingrijpend, dat moet – zoals we ook in ons verkiezingsprogramma schreven- echt van onderop komen met draagvlak van de betrokken gemeenten. En anders niet.

Onze opvatting is overigens niet uniek. Dit is ook nog steeds de lijn van de minister en Tweede Kamer. Tijdens de gedachtewisseling in Provinciale Staten met de gedeputeerde bleek ook dat een grote meerderheid van partijen ons standpunt deelde. Herindeling is dus geen optie. Alleen ook hier geldt: “the proof of the pudding is in the eating”.  Wij zijn in ieder geval helder geweest en hebben er aandacht voor gevraagd om Provinciale Staten vroegtijdig te betrekken bij eventuele besluitvorming in de toekomst.

Resumerend, wij hebben veel instrumenten om gemeenten bij te staan, doe dat dan ook in zo’n vroeg mogelijk stadium, heb met de gemeenten regelmatig het gesprek over hun bestuurskracht en stuur in zo’n vroeg mogelijk stadium bij om escalatie te voorkomen. Dat is onze onveranderde inzet.